شترمرغ های بی پروانه

به گزارش وبلاگ پاورست، سال هاست که پرورش شترمرغ در ایران رواج یافته است. آن قدر که استان قم به دلیل داشتن واحدهای کوچک و عظیم فراوری شترمرغ، می تواند تبدیل به یکی از قطب های پرورش این پرنده در کشور گردد؛ اتفاقی که بسیار نزدیک است اما با وجود زنجیره ای از موانع و مسائل بر سر راه پرورش دهندگان به تاخیر افتاده است.

شترمرغ های بی پروانه

اما چرا؟ مدت های زیادی است که در کشورهای توسعه یافته از اعضای شترمرغ در صنعت های متفاوت استفاده های زیادی می گردد؛ حتی کار به پزشکی هم رسیده است و قرنیه چشم این پرنده، برای پیوند استفاده می گردد اما متاسفانه در ایران این طور نیست و به دلیل عدم وجود امکانات لازم، بهره وری کافی از این سرمایه نمی گردد؛ موضوعی که به نظر می رسد به دلیل نداشتن پروانه فعالیت و معین نبودن آمار و اعداد دقیق مزارع فعال پرورش شترمرغ در استان قم گره خورده است.

پرورش و استفاده از شترمرغ، تبدیل به یک ماجرای دوطرفه شده است. یعنی باید هوایش را داشته باشی تا هوایت را داشته باشد.

مثلا این که شترمرغ پرنده ای است که به استرس و سروصدا حساسیت زیادی دارد و حتما باید در مکانی به دور از سروصدا قرار گیرد وگرنه با افت فراوری روبرو شده و میزان باروری آن کاهش می یابد اما درعوض سازگاری زیادی با محیط زیست و آب و هوای کشور دارد و دمای 30- درجه تا 50 درجه را تحمل می نماید.

ضمن این که مقاومت بالای این پرنده در برابر بیماری، موجب شده که کمترین هزینه بهداشتی را داشته باشد. از طرف دیگر، کلسترول پایین و ویتامین E و آهن موجود در گوشت شترمرغ، آن را به یکی از موثرترین آنتی اکسیدان های طبیعی تبدیل نموده است.

همین خصوصیات است که آن را از گوشت دام های دیگر متمایز می نماید و می تواند بازار مصرف آن را در کشور روز به روز افزایش می دهد؛ با این اوصاف، چه چیزی بهتر از چنین موقعیتی برای پرورش یک پرنده؟ پس چرا نقش فراوری این پرنده در پازل اقتصاد مقاومتی، به اندازه ای که می تواند نقش موثری در اشتغال زایی و فقرزدایی ایفا نماید، دیده نمی گردد؟ موضوعی که فعالان و مسؤولان این صنف درباره آن می گویند.

موانعی بر سر راه شترمرغ

اما از چنین پرنده ای با چنین خاصیت های مفیدی چه استفاده ای در کشور می گردد؟ ابوالفضل رابعی، یکی از فراورینمایندگان شترمرغ در قم، در گفت وگو با خبرنگار جام جم می گوید: استان قم زمینه این را دارد که به عنوان قطب فراوری شترمرغ در کشور معرفی گردد اما یکی از موانع مهم پرورش شترمرغ در قم، نداشتن بودجه کافی است.

او به پیگیری های چندساله شان برای دریافت وام و راه اندازی شرکت اشاره می نماید و می گوید: شرکت ما از سال 93 تاسیس شده و تا الان با پیگیری های زیاد بعد از سه سال توانسته یک میلیارد تومان وام بگیرد؛ اما موضوع مهم این است زمانی که ما اقدام به دریافت وام کردیم، می توانستیم با این مبلغ کارهای زیادی انجام دهیم اما امروز و بعد از اخذ وام، یک چهارم آن کارها را هم نمی توان انجام داد. او معتقد است با وجود این که مزرعه شان عظیم ترین مزرعه فراوری شترمرغ در استان قم است، اما چون بودجه کافی برای گسترش کار ندارند، مجبور به کار مشارکتی با دیگر مزارع هستند: به طورمثال مزرعه ما گنجایش هزار راس شترمرغ دارد درحالی که سال گذشته تنها 400 راس شترمرغ داشتیم و 600 راس ظرفیت همچنان خالی است.

کمبود بودجه ای که نه تنها باعث جای خالی در ظرفیت های موجود شده است که بر مسائل پرورش شترمرغ های موجود هم سایه انداخته است: خوشبختانه در تامین سویا و ذرت در سال 99 حمایت خوبی از ما صورت گرفت و در این زمینه مشکل خاصی وجود نداشت اما با توجه به گرانی های اخیر، در تامین سبوس و جو و یونجه مسائل فراوانی داریم. انگار که ذرت تنها خوراکی است که شترمرغ برای رشد به آن احتیاج دارد: در خوراک این پرنده، حداقل 35درصد جو مصرف می گردد که شرکت ما راسا اقدام به تامین جو نموده است. مثلا یک زمین کشاورزی داریم و خوشبختانه سال گذشته از چهار هکتار زمین حدود 20 تن جو برداشت کردیم اما در سال 1400 به دلیل بارندگی خیلی کم سال 99 به جای 20 تن حدود 13 تن جو برداشت کردیم.

پوستی که کنده نمی گردد

اما در این میان، کمبود یا در برخی مواقع، نبود امکانات لازم برای فرآوری پوست شترمرغ، قوز بالاقوز شده است؛ مسئله ای که ابوالفضل رابعی هم با آن دست و پنجه نرم می نماید: در استان کارخانه ای ایجاد نشده که پوست شترمرغ در همین قم فرآوری گردد. جمع کردن پوست شترمرغ به دلیل نگهداری سخت آن برای فراورینماینده به صرفه نیست و امکانات زیادی می خواهد و باید در آب نمک نگهداری گردد. و همین باعث شده است که سرمایه عظیمی از پرورش دهندگان شترمرغ در اصلی ترین استان پرورش این پرنده، هدر برود: پوست را باید به چرمشهر ورامین ببریم و از 100 پوست، تنها 10 تا 15 پوست به کار می آید و بقیه را دور می ریزیم؛ همان تعداد کم را هم با قیمت نازل از ما می خرند. در صورتی که پوست شترمرغ یکی از گران ترین پوست های موجود است اما نبود امکانات، باعث دورریز بخش عظیمی از سرمایه آدم هایی شده است که در زنجیره پرورش تا مصرف شترمرغ حضور دارند.

به نظر می رسد عدم وجود اتحادیه ای برای فراورینمایندگان شترمرغ در استان قم، باعث بروز مسائل اینچنینی برای فعالان این صنف شده است؛ موضوعی که بسیاری از پرورش دهندگان شترمرغ از جمله آقای ربیعی هم به آن اعتقاد دارند: متاسفانه تا به امروز همت نشده است که در استان قم، اتحادیه ای تشکیل گردد تا مسائل مان را به وسیله آن پیگیری کنیم؛ مثلا برخی واحدهایی که شترمرغ های کمی دارند مثل واحدی که 100تا شترمرغ دارد 5 تن سویا یا ذرت به آن تعلق می گیرد همین 5تن را نمی تواند خودش مستقیم از بازار خرید کند و باید یک نفر دیگر را پیدا کند که 5تن هم سهمیه او باشد که روی هم 10تن گردد چون باید بالای 10تن خرید کنید. حالا تصور کنید که اتحادیه ای جهت برطرف این گونه مسائل و حمایت فعالان این عرصه وجود داشت؛ آن وقت چه اتفاقی می افتاد؟

مزارعی در مه

اما بعد از شنیدن مسائل فراورینمایندگان شترمرغ در استان قم، سراغ منصور دیان اردستانی، مدیر طیور سازمان جهاد کشاورزی استان قم رفتیم و پیگیر مطالبات به حق پرورش دهندگان شترمرغ شدیم: بله، درست است؛ واحدهای فراوری شترمرغ در استان قم زیاد است اما متاسفانه غالب آنها پروانه فعالیت ندارند و به صورت سنتی فعالیت می نمایند. یعنی در حالی که محدودیت و ممنوعیتی در صدور مجوز فراوری شترمرغ در استان نداریم اما با این حال، تنها سه واحد دارای پروانه در استان فعالیت می نمایند.

دریان اردستانی ادامه می دهد به رغم اطلاع رسانی های زیادی که اجرا شده و شرایطی که حداقل های آن در نظر گرفته شده، باز هم بسیاری از واحدها برای اخذ پروانه اقدام نمی نمایند.

موضوعی که باعث شده است تبدیل استان قم به قطب پرورش شترمرغ در کشور به دلیل این مجوز نداشتن ها، در هاله ای از ابهام قرار بگیرد و آمار رسمی و دقیقی از این واحدهای فراوریی وجود نداشته باشد؛ آن قدر که مدیر طیور سازمان جهاد کشاورزی استان قم، این موضوع را دلیل بسیاری از مسائل و موانع بر سر راه پرورش شترمرغ در این استان می داند و می گوید: شک نکنید اگر کسی پروانه فعالیت بگیرد، ذرت و سویا که بخش عمده ای از خوراک شترمرغ را تشکیل می دهد، به صورت یارانه ای دریافت می نماید و به صورت ماهانه به آنها سهمیه تخصیص داده می گردد. البته یونجه فراوری داخل است و تامین آن ارتباطی با جهاد ندارد اما در بحث جو، دامداران هم دچار مشکل هستند و بخش عمده ای از مشکل دامداران ما تامین جو است. واقعیت این است که 60 تا 70 درصد از خوراک های دام ما از خارج تامین می گردد اما خب از آنجا که شترمرغ کالای لوکسی است، دام ها برای ما در اولویت قرار گرفته است.

اردستانی ادامه داد: کوشش ما برای واحدهای پرورش شترمرغ برطرف مشکل ذرت و سویای آنها بوده و اختلاف قیمت ذرت و سویا در بازار آزاد و دولتی بیشتر از اختلاف قیمت جو است بنابراین تامین جو برای دام در اولویت قرار گرفته است و اگر احیانا مازادی وجود داشت در اختیار فراورینمایندگان شترمرغ قرار می گیرد.

در راه تسهیل ماجرا

منصور دیان اردستانی، مدیر طیور سازمان جهاد کشاورزی استان قم، مهم ترین مشکل این حوزه را در کل کشور بحث صنایع تبدیلی می داند و می گوید: برای برطرف این مشکل باید از بخش خصوصی و مدیریت صنایع پیگیری هایی انجام گردد. اما با همه این معضلات، او خوش خبر است و از اهدای تسهیلات به واحدهای پرورش شترمرغ می گوید: واحدهای پرورش شترمرغ در موضوع پرداخت تسهیلات در اولویت قرار دارند و بدون سختگیری و با بازدید کارشناس جهت اخذ وام معرفی می شوند؛ اگر هم تاخیری در پرداخت صورت می گیرد، ممکن است مشکل در بانک باشد یا خود متقاضی مسئله ای داشته باشد و نتواند وثیقه لازم را فراهم کند.

مریم یقینی - جام جم قم

منبع: جام جم آنلاین
انتشار: 19 تیر 1400 بروزرسانی: 19 تیر 1400 گردآورنده: powersetshop.ir شناسه مطلب: 1639

به "شترمرغ های بی پروانه" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "شترمرغ های بی پروانه"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید