بیماری های نوازندگان - وبلاگ پاورست

نویسنده: الناز باقری نژاد

بیماری های شغلی را می توان روی دیگر هر کار و فعالیتی دانست. مسائلی که به مرور زمان در جسم و روح افراد به وجود می آید و با گذشت زمان و تغییر شغل و نحوه زندگی به یک بیماری مزمن تبدیل می گردد.

نوازندگان سازها از افرادی هستند که همه به آنها غبطه می خورند. همه ما زمانی که به موسیقی گوش می دهیم، حسرت نوازنده هایی را می خوریم که در فراوری یک اثر نقش داشته اند. همه ما دوست داریم مثل موتزارت پیانو و ویلون را به زیبایی ویوالدی بنوازیم اما خیلی از ما نمی دانیم که مثلا آرتروز، شایع ترین بیماری در بین موسیقیدانان است. نوازندگان با توجه به نوع سازی که می نوازند، به بیماری ها و مسائل مختلفی دچار می شوند.

کرامپ نویسندگان و نوازندگان

کرامپ نویسندگان؛ این بیماری به نام نویسندگان معروفیت پیدا نموده است اما نوازندگان زیادی به آن دچار می شوند. در این بیماری، دست های فرد هنگام انجام فعالیت شغلی به نوعی از کار می افتد. دست ها در حالت عادی سالم هستند و نوازنده می تواند به راحتی کارهای روزمره و شخصی خود را انجام دهد اما به محض آنکه شروع به نواختن ساز می نماید، درد شدید،

خواب رفتگی، حس باد کردن و حالت برق گرفتگی در دست های خود احساس می نماید. مبتلایان به این کرامپ نمی توانند کارهای ظریف انجام دهند زیرا کنترل دست های خود را از دست داده اند. ابتلا به این بیماری برای بعضی افراد مانند نوازندگان سنتور، به دلیل ظریف بودن مضراب ها، به معنای انتها عمر حرفه ای به شمار میرود. این بیماری معمولا با نوعی بی حسی در انگشت ها شروع می گردد. سپس استخوان های پشت دست دردناک و مفاصل پشت دست نسبت به ضربه حساس می شوند. گاهی درد به شکل یک نوار ممتد تا کتف و شانه هم ادامه پیدا می نماید. از آنجا که معمولا ام آر آی و آزمایش خون نمی تواند این بیماری را نشان دهند، افراد به اشتباه گمان می نمایند که ریشه ای عصبی و روانی دارد و اهمیتی به درمان آن نمی دهند پس بیماری مزمن می گردد و عملا بدون درمان قطعی می ماند.

آرتروز، بهایی است که نوازندگان برای هنر می پردازند

ابتلا به این بیماری با توجه به نوع ساز به اشکال مختلف بروز پیدا می نماید. انگشتان دست، مچ، کمر، کف دست، گردن و حتی آرنج نقاط حساسی در بدن نوازنده ها هستند که به مرور زمان دچار آسیب و آرتروز می شوند.

از طرفی نوازنده ها برای خواندن نت ها یا کنترل بیشتر روی ساز، بیشتر اوقات به سمت جلو خم می شوند، بنابراین آرتروز گردن در آنها رواج زیادی دارد. آویزان ماندن گردن و تحمل سنگینی سر باعث تحلیل ماهیچه های گردن و آسیب به مهره های 5، 6 و 7 کمر می گردد. تنها کاری که نوازنده ها برای پیشگیری از این مشکل می توانند انجام دهند، مراقبت هایی است که معمولا به همه مردم توصیه می گردد. بعضی از متخصصان ارتوپدی توصیه می نمایند نوازنده ها، مانند ورزشکاران حرفه ای، قبل از شروع به کار و تمرین، حرکات ورزشی خاصی را برای گرم کردن و پس از آن هم نرمش هایی را برای سرد کردن بدنشان انجام دهند.

گوش هایی که دیگر هیچ نتی را نمی شنوند

در جولای 2010، دکتر محمدرضا فتح العلومی، جراح و متخصص گوش و حلق و بینی و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تحقیقی انجام داد که معین می کرد نوازنده ها به مرور زمان دچار کم شنوایی می شوند. خلاصه ای از این تحقیق در خبرگزاری های داخلی منتشر شد که نتایج آن قابل توجه بود. در این پژوهش، 50 نوازنده حرفه ای سازهای زهی، بادی و ضربی شاغل در تالار وحدت به اسم گروه آزمون و 30 نفر دیگر که شغلی به غیر از نوازندگی داشتند اما در تهران زندگی می کردند و از نظر متغیرهای زمینه ای و مداخله گر و گروه سنی، با گروه آزمون مشابه بودند، به اسم گروه کنترل انتخاب شدند.

گروه آزمون شامل31 مرد (62 درصد) و 19 زن در محدوده سنی 20 تا 55 سال با سابقه نوازندگی 3 تا 44 سال بودند. معدل آستانه شنوایی نوازندگان در 88 درصد موارد در محدوده طبیعی، 6 درصد کاهش شنوایی در حد خفیف و 6 درصد در حد متعادل بود. در فرکانس8000 هرتز، 30 درصدنوازندگان در گوش چپ و 24 درصد در گوش راست دچار کاهش شنوایی به اندازه 3/25 دسی بل و 28 دسی بل بودند.

در فرکانس چهار هزار هرتز، 16 درصد نوازندگان در گوش چپ و 10 درصد در گوش راست دچار کاهش شنوایی به اندازه 5/25 و 27 دسی بل بودند. بر اساس نتایج این تحقیق تمام کسانی که 15 تا20 سال سابقه نوازندگی داشتند، در تمام فرکانس ها از شنوایی کمتری برخوردار بودند. شنوایی نوازندگان سازهای بادی و زهی با یکدیگر تفاوتی نداشت.

عفونت های ناشی از استفاده از سازهای مشترک

استفاده از سازهای مشترک، مهم ترین عامل انتقال بیماری های عفونی در بین نوازنده هاست. عاملی که معمولا افراد توجهی به آن ندارند و رعایت اصول بهداشتی را به تمسخر می گیرند. این امر در میان سازهای بادی مانند فلوت، شیپور، ساکسیفون و نی انبان بیشتر است. حتی انتقال ایدز و هپاتیت هم با استفاده از سازهای مشترک امکان پذیر است؛ کافی است فرد ناقل و نفر دوم زخمی در دهان داشته باشند! عدم استفاده از سازهای مشترک، اهمیت زیادی در حفظ سلامت جسمی و کاری نوازنده ها دارد. استفاده مشترک از سازها ممکن است افراد را به بیماری های پوستی و قارچی هم مبتلا کند. سیستم ایمنی بدن انسان ها با یکدیگر فرق دارد و اگر فردی، سالم و قبراق به نظر می رسد به معنای این نیست که از سلامت کامل برخوردار است. در بدن افرادی که در ظاهر سالمند هم میکروب هایی وجود دارد که برای خود آنها خطرناک نیست اما برای دیگران می تواند عاملی مهم برای ابتلا به بیماری های مختلف باشد.

توصیه متخصص ارتوپدی: نوازنده ها ورزش نمایند

دکتر علیرضا رحیم نیا، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله

هر چه آرتروز در استخوان های کوچک تر بدن باشد، درمان آن سخت تر است. مثلا نوازنده هایی که از ناحیه انگشت شست دچار مشکلند، چاره ای جز مراقبت و تحمل درد ندارند زیرا هر وسیله درمانی مانع از کار آنها با ساز می گردد. آرتروز در بدن به دلیل تکرار یک حرکت به دفعات طولانی اتفاق می افتد و نوازنده ها نمی توانند ساز را به شکل دیگری بنوازند.

درمان آرتروز هر چه زودتر شروع گردد، ساده تر است و فرد درد کمتری را تحمل می نماید اما موضوع این است که گاه نوازنده ها احساس می نمایند دست یا کمردرد آنها طبیعی است؛ زمانی به پزشک مراجعه می نمایند که بیماری، مزمن شده است. این افراد چون زمان زیادی از روز را در حالت نشسته سپری می نمایند، ماهیچه هایشان به مرور زمان تحلیل می رود. زندگی آنها تفاوتی با دیگر افراد ندارد و آنها هم باید برنامه سالمی برای زندگی داشته باشند و ورزش را در برنامه روزانه خود بگنجانند. افرادی که به واسطه شغل شان دچار آسیب هایی از این قبیل می شوند، باید علاوه بر ورزش های عادی و رایج، ورزش های خاصی را که متخصصان به آنها توصیه می نمایند، در چند نوبت در طول روز انجام دهند.

نگاه متخصص بیماری های عفونی: نوازندگان باید سازشان را ضدعفونی نمایند!

دکتر هوشنگ ساغری، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران

بیماری های میکروبی و قارچی به وسیله سازها به افراد منتقل می گردد. به همین خاطر به نوازنده ها توصیه می کنیم به هیچ وجه از سازهای یکدیگر استفاده ننمایند زیرا ممکن است یکی از این افراد ناقل سالم باشد و بیماری در خود او معین نباشد...

به خصوص استفاده مشترک از سازهای بادی که امکان انتقال ترشحات دهان و بزاق افراد را ممکن می سازد، می توانند زمینه ساز بیماری های عفونی خاصی شوند. افراد باید توجه داشته باشند که تمیز کردن ساز به شکل عادی هم فایده ای ندارد. سازها باید حتما با مایعاتی خاص ضدعفونی شوند. این بسته به جنس و مدل ساز فرق دارد. اما نکته مهم زمان استفاده مشترک از سازهاست. هر چه فاصله زمانی بین استفاده از سازها طولانی تر باشد، امکان ابتلا به بیماری ها کاهش پیدا می نماید چرا که بعضی از میکروب ها و ویروس ها وقتی در هوای آزاد قرار می گیرند، از بین می فرایند. نوازنده ها باید به خاطر داشته باشند که تا جایی که امکان دارد، ساز خود را در اختیار کسی قرار ندهند و از ساز دیگران هم استفاده ننمایند.

ساز نوازندگان می تواند ناقل بیماری باشد؟

دکتر غلامحسین غفارپور، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

نوازنده ها معمولا به دلیل استفاده طولانی مدت از ابزاری خاص، دچار مسائل پوستی می شوند. این موضوع ابتدا به شکل پینه در دست ظاهر می گردد و به مرور زمان، کیست هایی با ترشحات چرکی ایجاد می نماید. در نهایت این آلودگی ها به ساز هم منتقل می گردد. به همین خاطر ساز حکم وسایل شخصی را دارد و افراد نباید از سازهای یکدیگر استفاده نمایند.

چون کافی است شخص دومی که از ساز استفاده می نماید، زخمی در دست داشته باشد. به راحتی همان میکروب ها و ویروس ها وارد بدن او می گردد. از طرفی در خصوص سازهایی مانند گیتار یا سه تار که ناخن نقش مهمی در نواختن آنها دارد، انتقال بیماری های قارچی هم رواج دارد. معمولا ناخن افراد می شکند و ممکن است سیم های ساز به خون آنها هم آلوده گردد. شنمایندگی ناخن ها و نازک بودن پوست امری ذاتی و ژنتیکی و از فردی به فرد دیگر فرق دارد. نوازنده ها معمولا با زخم های ناخن و پوستشان مشکل دارند اما راه حلی قطعی برای آن وجود ندارد. تغذیه مناسب فقط باعث تقویت ناخن و پوستشان می گردد و مشکل اصلی را از بین نمی برد.

منبع : هفته نامه سلامت

/ج

منبع: راسخون