فغان گندم کاران خراسان شمالی به آسمان ، خوشه های طلا در آتش دلالان - وبلاگ پاورست

به گزارش خبرنگار خبرنگاران از بجنورد؛ خراسان شمالی که استانی مرزی است، از مزارع مرغوبی برای کشت گندم بهره مند بوده و توانایی تولید بیش از نیاز استان را دارد و این موضوع یعنی که درصورت مدیریت درست، باید گندم های مازاد به سایر استان ها و یا حتی خارج از کشور صادر شود و به تبع آن کشاورزان گندم کار خراسان شمالی، از شرایط مالی بهتری برخوردار شوند.

اما این مسئله تا به امروز بیشتر شبیه یک خیال بوده. کشاورزان خراسان شمالی بخصوص کشاورزان خرد، نه تنها بهره مند از این مزیت نیستند؛ بلکه به دلیل مدیریت های ناصحیح با مسائل زیادی روبرو می شوند. آن ها گاهی آنقدر ضعف مالی پیدا می کنند که توانایی برداشت گندم مرغوب خود را نیز ندارند.

در این بین اداره کل جهاد کشاورزی استان وظیفه مهمی را بردوش دارد. مدیریت خرید گندم از کشاورزان استان و قطع دست دلالان مسئولیتی است که این اداره کل برعهده دارد؛ اما آیا تا به امروز از پس این مسئولیت برآمده؟ چرا کشاورزان ترجیح می دهند گندم های خود را به دست دلالان بسپارند و درگیر فروش به دولت نشوند؟ چرا گندم کاران استان همواره باید دغدغه فروش و حتی جمع آوری محصول خود را داشته باشند؟

هرچند نرخ خرید تضمینی گندم طی سال های گذشته رشد چند ده درصدی را داشته؛ اما همچنان قیمتی پایین تر از بازار دارد. این خود دلیل محکمی برای بی رغبتی کشاورزان به فروش گندم به دولت است؛ نسیه کار کردن دولت و پرداخت هزینه گندم پس از چند ماه نیز به کنار.

تولید 200 هزار تن گندم مازاد

محمدنقی کاظمیان، مدیر امور زراعت سازمان جها دکشاورزی خراسان شمالی با اشاره به اینکه پیش بینی شده امسال 200 هزار تن گندم مازاد بر نیاز از کشاورزان به صورت تضمینی خریداری شود، گفت: در سال زراعی جاری 147 هزار هکتار از اراضی آبی و دیم این استان گندم کشت شده است و پیش بینی می شود 270 هزار تن گندم از این سطح تولید شود.

کاظمیان با بیان اینکه امسال قیمت خرید تضمینی گندم از کشاورزان در مقایسه با سال زراعی گذشته 47 درصد رشد داشته است اضافه نمود: هم اکنون هر کیلوگرم گندم از کشاورزان استان 25 هزار ریال خریداری می شود.

مدیر امور زراعت سازمان جها دکشاورزی خراسان شمالی ادامه داد: پارسال 161 هزار و 347 تن گندم مازاد بر نیاز کشاورزان استان به صورت تضمینی از گندمکاران خریداری شده بود.

بدهی از همین ابتدا آغاز شد!

اما پرداخت نشدن هزینه گندم ها عامل مهمی است که نمی توان از کنار آن به راحتی عبور کرد. موسوی، مدیرکل غله خراسان شمالی روز گذشته از دریافت 21 هزار و 500 تن گندم توسط سیلو های استان و پرداخت 12 میلیارد تومان به کشاورزان تا حالا خبر داد.

با یک حساب ساده متوجه می شویم در همین ابتدای سال که هنوز بسیاری از کشاورزان گندم های خود را به دولت نداده اند، حدود 41 میلیارد تومان دولت به کشاورزان بدهکار است. بدهی که مشخص نیست کی صاف می شود.

اما اختلاف قیمت و بهانه گیری سیلو ها در دریافت گندم از کشاورزان عوامل دیگری است که کشاورزان را به سوی بازار دلالی سوق می دهد.

دور باطل خرید و فروش گندم / دلال بدهد قبول است؛ کشاورز نه!

از همین رو کاظمی، رئیس انجمن خبرگان کشاورزی خراسان شمالی به خبرنگار ما می گوید: تا زمانی که اختلاف قیمت بین بازار آزاد و خرید تضمینی باشد، دلالان در بازار حضور خواهند داشت.

وی می افزاید: در شرایط فعلی قیمت گندم در بازار آزاد بالاتر از قیمت تضمینی است و گاهی مراکز خرید به دلیل ریز بودن دانه گندم، محصول را برگشت می زنند که این اقدام، موقعیت خوبی برای دلالان خواهد بود و دلالان همان گندم را از کشاورز خریداری می کنند و دوباره به سیلو ها تحویل می دهند.

کاظمی با اشاره به گران شدن نهاده های دام و طیور نیز می گوید: مرغداری ها و دامداری ها بیشترین مصرف گندم را دارند، در نتیجه تعداد زیادی از کشاورزان گندم های تولیدی را به مصرف دام می رسانند.

رئیس انجمن خبرگان کشاورزی خراسان شمالی همچنین با اشاره به مطالبات معوق گندم کاران که هر سال با آن روبرو می شوند، تصریح می کند: خراسان شمالی استانی سردسیر است که برداشت محصول آن نسبت به دیگر استان ها دیرتر انجام می شود و در چنین شرایطی با کمبود بودجه روبرو می شویم و عمدتاً گندم کارانی که محصولات شان را به سیلو ها تحویل می دهند از این محل متضرر می شوند.

وی خاطرنشان می کند: با توجه به شرایط خاص استان، باید بودجه جداگانه ای برای پرداخت مطالبات گندم کاران اختصاص داده تا حداقل مانع حضور پررنگ دلالان در بازار شود.

کاظمی با بیان این که امسال هم نحوه پرداخت مطالبات گندم کاران مشخص نیست، تصریح می کند: تا زمانی که برنامه ریزی درستی در این بخش انجام نشود کشاورزان به سمت دلالان متمایل می شوند.

قیمت کمتر از خرید تضمینی، اما نقد!

قاسم بدرانی، کشاورز استان نیز در این خصوص به خبرنگار ما می گوید: با تاخیر در پرداخت مطالبات و قیمت بالاتر دلالان، کشاورزان تمایل بیشتری دارند تا گندم خود را به دست دلالان بدهند و به این ترتیب هم مجموعه استان ضرر می کند و هم با صادرات این گندم ها به خارج از کشور کشور متضرر می شود.

وی تاکید می کند: خراسان شمالی یک استان مرزی است و با توجه به قیمت بالای گندم در بیرون مرز ها و قیمت پایین در داخل کشور، دلالان گندم را از کشاورز می خرند و صادر می کنند.

اما همواره دلالان گندم را گران تر از قیمت خرید تضمینی نمی خرند. با توجه به تاخیر پرداخت مطالبات، دلالان با قیمت پایین تر از خرید تضمینی، اما به صورت نقد، با کشاورزی که از مسائل شدید مالی رنج می برد معامله می کنند.

این مسئله برای کشاورزان خرد بیشتر رقم می خورد. بدرانی، کشاورز استان در این خصوص اضافه می کند: هر ساله هنگام برداشت محصولات دلالان سرازیر روستا ها می شود و با قیمت کمتر از خرید تضمینی، اما به صورت نقد و یکجا محصولات برخی از کشاورزان را خریداری می کنند و کشاورزانی که بدهی به بانک ها دارند به اجبار مجبور به فروش محصولات خود می شوند.

باید های مسئولان برای قطع دست دلالان

اما چطور باید جلوی این دلالی ها را گرفت؟ این نیز سئوالی است که به جای آن که مردم آن را بپرسند، مسئولان در نشست ها و سخنرانی های خود عنوان می کنند و با لفظ باید این کار بشود، برای دلال ها خط و نشان می کشند.

به عنوان نمونه عبدالله یوسفی، رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در خرداد 97، با بیان اینکه گندم کاران نگران قیمت خرید تضمینی نباشند، گفت: هدف ما حذف دلال ها از چرخه خرید و فروش است.

عبدالحسین فریدون، مدیرکل غله خراسان شمالی در سال 98 نیز در این باره به کشاورزان توصیه می کرد و در این خصوص بیان داشت: با توجه به اینکه امسال قیمت خرید گندم رشد داشته، کشاورزان اجازه ورود دلالان را به بازار خرید گندم ندهند.

هرچند کاظمیان، مدیر امور زراعت جهاد کشاورزی خراسان شمالی سال گذشته از پرداخت آنلاین و 24 ساعته مطالبات کشاورزان خبر داد و این مسئله را باعث کوتاه شدن دست دلالان اعلام کرد، اما باز هم شاهد جولان دلالان در استان هستیم.

اما، ولی الله حیاتی، معاون سیاسی استاندار نیز صبح دیروز به مسائل خرید گندم از کشاورزان اشاره کرد و گفت: میزان جمع آوری گندم در سیلو های استان نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است و دستگاه های متولی گندم باید برای بررسی این موضوع ورود جدی داشته باشند.

حیاتی اضافه نمود: امسال آفت گندم برای کشاورزان افزایش یافته است و آنان رغبتی به ذخیره سازی گندم در انبار های دولتی ندارند و سازمان های جهاد کشاورزی، غله و تعاون روستایی باید در خرید گندم نهایت همکاری را با کشاورزان داشته باشند.

معاون سیاسی استاندار خراسان شمالی ادامه داد: سیاست استان خرید و ذخیره سازی گندم در انبار های استان است و باید تعداد و ساعت کار مراکز خرید گندم افزایش یابد و همزمان با برداشتن برخی از محدودیت ها ظرفیت حمل و نقل برای خریداری و تحویل گندم به سیلو های مکانیزه افزایش یابد.

وی با تاکید بر جلوگیری از خروج گندم استان، گفت: در موارد استثنایی برای خروج گندم باید سازوکار وجود داشته و بارنامه، مبدا و مقصد مشخص باشد و همچنین با تشکیل کارگروهی ویژه ذیل کمیسیون برنامه ریزی، هماهنگی و نظارت بر قاچاق کالا و ارز استان سازوکار خروج گندم تعریف شود.

در هر صورت وجود برخی مسائل از جمله نرخ پایین خرید تضمینی، هزینه های بالای حمل و نقل، مشخص آفت بالا از سوی کارشناسان و برگشت گندم از سوی مراکز خرید از جمله مهم ترین عوامل عدم رغبت کشاورزان به فروش گندم به دولت و در نتیجه باز شدن دست دلالان خواهد بود که باید دید مسئولان امر فکری برای رفع این مسائل خواهند داشت و یا این فرایند مانند سال های گذشته ادامه دار خواهد بود؟