تحریم های آمریکا مبادلات بانکی کشورهای اکو را مختل کرد - وبلاگ پاورست

آقای آکچا، اجازه بدهید اولین سوال را درباره مدیریت شما در سازمان اکو بپرسم. سازمان اکو در دوره مدیریت شما چه دستاوردی داشته است؟

اول از همه، می خواهم از شما تشکر کنم. امروز شما میهمان ما هستید و این آخرین هفته ای است که من در این سمت هستم و هفته آینده ان شاءالله دوره مدیریتم تمام می گردد و به کشورم باز می گردم.

من معتقدم که سازمان اکو دستاوردهای زیادی داشته است. این سازمان در سال 1985 تاسیس گردیده است و تا امروز بیش از 30 سال از عمر آن می گذرد. سازمان اکو در بخش حمل ونقل و ایجاد موسسات علمی، فرهنگی و آموزشی و امور مالی فعالیت های جدی داشته است. در دوران مدیریت من مشکلات زیادی وجود داشت و کوشش کردم بر این مشکلات غلبه کنم. از این رو ما احتیاجمند تجدید چشم اندازها و تعهداتمان به کشورهای عضو بوده و هستیم. طی سال های اخیر، منطقه شاهد تغییرات زیادی بوده است و بسیاری از کشورهای عضو، تغییراتی جدی در اقتصاد خود ایجاد نموده اند. برای مثال، کشورهای عضو اکو، در زمینه روابط خارجی تغییرات جدی داشته اند و اکنون روابط شان با سایر کشورهای جهان به ویژه با قدرت های بزرگ نیز در حال تغییر است. از این رو در دوره مدیریت خود کوشش کردم تا چشم انداز اکو تا سال 2025 را نهایی کنم. اجرای این چشم انداز به توسعه منطقه کمک خواهد نمود.

پتانسیل های بسیاری در میان کشورهای عضو اکو وجود دارد. صادقانه بگویید آیا خود شما از عملکرد اکو طی 40 سال گذشته راضی هستید؟

همانطور که قبلا گفته ام، هدف اکو این است که از توسعه اقتصادی کشورهای عضو حمایت کند که البته هدف متعادلی است. این اهداف شامل هماهنگ سازی و همکاری سیاسی و امنیتی نمی گردد. در جهان، سازمان های منطقه ای بسیاری وجود دارد، اگر اکو را با اتحادیه اروپا مقایسه کنید، نتیجه رضایت بخش نخواهد بود. اما اگر موفقیت اکو را با همه سازمان های منطقه ای مقایسه کنید، نمی توانم بگویم که موفقیت های آن پایین تر از حد متوسط است.

شما گفتید که باید در برخی موضوعات در اکو تجدید نظر بگردد؛ به نظر شما در چه موضوعاتی باید تجدیدنظر صورت بگیرد؟

برحسب تغییرات جهانی، موازنه و توسعه های سیاسی و تکنولوژی، باید پروژه ها، برنامه ها، چشم انداز و استراتژی ها اکو نیز به روز گردد؛ در غیر این صورت ممکن است دیگر حضور در این سازمان منطقه ای با منافع اعضا هم خوانی نداشته باشد. ما این فرصت را در نشست اسلام آباد داشتیم که همه اعضای گروه ها حضور یابند. 7 کشور در سطح رهبران و باقی کشورها نیز درسطح نخست وزیری و یا معاون اولی در آن نشست حضور پیدا کردند.

این تجدیدنظر باید در درون کشورها صورت بگیرد یا بیرون از کشورهای عضو؟

در وهله اول، باید روینمودها و انتظارات کشورها از سازمان تغییر کند و بر اساس آن، چشم انداز اکو و استراتژی هایش را به روز کنیم. این موضوع در سند 2025 مورد توجه قرار گرفته است.

شما تا حدودی به دستاوردها و موفقیتهای اکو اشاره کردید اما سازمان اکو همچنان از اهداف اصلی خود دور است. چگونه می توان این اهداف را تحقق بخشید؟

می دانید که در جهان، سازمان های منطقه ای بسیاری وجود دارد. شاید موفق ترین آن ها اتحادیه اروپا باشد و بعد از آن آسه آن باشد. باید گفت که اکو یک سازمان اقتصادی است و هدف آن حمایت از توسعه اقتصادی کشورهای عضو است. سازمان اکو اهداف امنیتی و سیاسی ندارد. البته قبول دارم که اکو ضعف هایی دارد و به نظرم این ضعف بیشتر در کسب توافق تجاری است. من در طول مدیریتم، کوشش کردم تا این توافق را عملیاتی کنم اما نتوانستیم. این توافق تجاری توسط نیمی از اعضا به امضا رسیده اما هنوز عملیاتی نگردیده است. امیدوارم به زودی کشورهای عضو اکو و دبیران این سازمان با تمرکز بر این مسئله توافقات را عملیاتی نمایند. خوشبختانه در این زمینه گام هایی برداشته گردیده است و به اعتقاد من به زودی عملیاتی خواهد شد. در صورت انعقاد این توافق، حجم تجاری کشورها افزایش خواهد یافت و کارایی مسیرهای حمل ونقل نیز بهبود می یابد. به اعتقاد من، این موضوع می تواند به افزایش تعاملات منطقه ای و گسترش توریسم و فعالیت های فرهنگی منجر گردد.

براساس تجربه مدیریتی شما در اکو، مشکلات کجاست و چه موانعی در کار بوده است؟

مانع اصلی در گسترش فعالیت های اکو، تفاوت دیدگاه های سیاسی کشورهای عضو است. این موضوع کاملا مشهود و شفاف است. دومین مانع در گسترش اکو، سیاست های متفاوت اقتصادی کشورهای عضو و مشارکت در دیگر سازمان ها و اتحادیه های اقتصادی به غیر از اکو است. از همه مهم تر کوشش برخی از کشورها در جهت خودکفایی و بی توجهی به تولیدات دیگر اعضای اکو نیز به گسترش همکاری ها لطمه زده است. این امر کاملا مخالف اهداف اکو است. متاسفانه کشورهای عضو اکو آن قدر با هم متحد نیستند که کنار هم جمع شوند و یک هدف سیاسی و اقتصادی را دنبال نمایند. اشتراک میان اعضا این است که در یک منطقه جغرافیایی هستند و فرهنگ یکسان و شاید تاریخ یکسان دارند. ما موفقیتهایمان را بر اساس این اشتراک ها به دست آوردهایم اما واقعیت کمی متفاوت است چون هر یک از اعضای اکو، در حال انجام کردن فعالیت های دیگر و برنامه های تجاری و استراتژی های توسعه ای دیگری هستند.

به اعتقاد شما وزرای خارجه باید مداخله نمایند و برخی مسائل را مانند مسائل سیاسی حل نمایند؟

موضوع فراتر از آن است، چرا که منطقه اکو در جوار چین، روسیه، اتحادیه اروپا و جنوب هند است و البته روابطی با آمریکا نیز وجود دارد. این سیاست ها بر دستاوردها و همکاری های ما در این منطقه تاثیر می گذارد. برای مثال، اخیرا چین پروژه راه ابریشم جدید را شروع نموده است که به نظر من در آینده نزدیک به طور مثبت بر منطقه ما تاثیر می گذارد؛ اما از سوی دیگر، ما در افغانستان مشکل امنیتی داریم که تقریبا بر همه پروژه های ما تاثیر می گذارد چرا که مسیر تردد شرق و غرب و شمال به جنوب است. این منطقه، منفک و جدا نیست و در میان جهان واقع شده است. البته فعالیت ها و دستاوردهای ما به توسعه های جهانی نیز بستگی دارد.

در سایر مناطق هم مشکلات سیاسی و فرهنگی وجود دارد اما آن ها از طریق مذاکره، موضوع را حل می نمایند چرا در منطقه ما اینگونه نیست؟ نظرتان راجع به این موضوع چیست؟

اگر منظور شما رابطه خوب میان کشورهای عضو سازمان اکو است، ما نیز رابطه خوبی داریم.

ما نمی توانیم مشکلاتمان را با مصاحبه و دیدار حل کنیم؟

من مشکلی میان کشورهای عضو اکو نمی بینم، می دانید در شروع کلام، اسم کشورهای عضو را گفتم و ما مشکل جدی میان کشورهای عضو نداریم. منظورم این است که این منطقه، مرکز خطوط انتقال نفت، خطوط حمل ونقل و فعالیت های اقتصادی جهانی و منطقه ای است پس روابط کشورهای عضو سازمان اکو با سایر کشورها و قدرت های جهانی مناسب است که بر دستاوردهای ما تاثیر می گذارد.

شما در دوران مدیریتی خود دستورکار 2025 را تدوین کردید که قدم خوبی برای اکو است، فکر می کنید این دستور می تواند اجرایی باشد؟

ما هم اکنون این برنامه را شروع نموده ایم چون استراتژی و چشم انداز واقع بینانه و عملگرایانه ای است که شامل پروژه ها و برنامه های پیشرفته ای خواهد شد که به خوبی تعریف گردیده است. بگذارید به شما مطلبی را بگویم. من معتقدم که فرایند آماده سازی چشم انداز خیلی ارزشمند بود. در این فرآیند، ما از سیاستمداران، مقامات و تاجران هر 10 کشور عضو استفاده کردیم و در نهایت چشم انداز به دست آمده نیز ماحصل تفکرات اعضای سازمان است و بنابراین واقع بینانه و عملیاتی است. ما اجرای آن را شروع نموده ایم و در آینده اطمینان دارم که به خوبی اجرا می گردد ان شاءالله.

پیشنهاد دیگر شما برای بهبود فعالیت های اقتصادی اکو چیست؟

این پیشنهاد به نوعی توصیه ای برای دبیر کل جدید است. معتقدم که اعضای ما به یکدیگر احتیاج دارند؛ مخصوصا برای ارتباطات. از 10 عضو این سازمان، 7 کشور به آب دسترسی ندارند و احتیاج دارند که به آب های آزاد دسترسی پیدا نمایند. هم چنین 3 کشور دیگر یعنی ایران، ترکیه و پاکستان نیز با آب های آزاد هم مرز هستند. بنابراین احتیاج است با هم همکاری نمایند چرا که این همکاری به اقتصاد همه این کشورها کمک خواهد نمود. به همین خاطر است که شاید در آینده نزدیک شاهد عملیاتی شدن پروژه راه ابریشم جدید، حمل و نقل، خطوط انتقال نفت و همه خطوط حمل و نقلی چه راه آهن و چه جاده ها در این منطقه باشیم. از طریق این پروژه ها، تجارت نیز افزایش می یابد. دومین موضوع، شبکه سازی میان اعضا است. سطح توسعه اقتصادی و فرهنگی کشورهای عضو سازمان تا حدودی با هم متفاوت است. این موضوع به نوعی یک چالش محسوب می گردد اما در واقع برعکس است، چون به یکدیگر احتیاج دارند و باید با هم تجارت نمایند تا تجربیات را به یکدیگر منتقل نمایند. بنابراین آژانس های ویژه ما مانند موسسات فرهنگی، موسسات آموزشی و بنیادهای علمی و بانک ها در آینده نزدیک نقش مهمی را ایفا می نمایند. هم چنین توافق های تجاری اکو نیز بسیار مهم است. معتقدم که وقتی توافق تجاری اکو عملیاتی گردد، موفقیت های بسیاری به دست خواهد آمد.

ما هم اکنون با موضوع جدیدی مثل تحریم های آمریکا در منطقه روبرویم. ایران و ترکیه که هر دو از اعضای اکو هستند، توسط آمریکا تحریم گردیده اند. فکر می کنید این تحریم ها بر فعالیت های اکو تاثیر گذار باشد؟

بله، همین الان هم تاثیر گذاشته است؛ مخصوصا بر فعالیت ها. ما پروژه ها و برنامه هایی در دست اجرا داریم که به طور خاص در انتقال پول با مشکل روبرو اند. این تحریم ها برای ما نیز مشکل ایجاد نموده است. برای آینده نمی توانم بگویم چه اتفاقی درباره تحریم ها علیه ایران می افتد، هرچند این تحریم ها هم اکنون نیز بر فعالیت های ما تاثیر گذاشته و بر روابط میان کشورهای عضو تاثیر خواهد داشت.